Czym jest przemoc?

PRZEMOC w rodzinie jest zjawiskiem powszechnym,
występuje w wielu rodzinach.

Przemoc to zamierzone i wykorzystujące przewagę sił działanie skierowane przeciwko członkom rodziny, które narusza ich prawa i dobra osobiste, powodując cierpienie i szkody (fizyczne
i psychiczne, np.: obrażenia ciała, strach), wobec których osoba doznająca przemocy nie jest
w stanie się bronić. Przemoc nieprzerwana staje się coraz dotkliwsza, bardziej bolesna dla osoby jej doznającej.

Istotą przemocy jest przewaga sił osoby stosującej przemoc w sferach: fizycznej, psychicznej, ekonomicznej, społecznej, prawnej.

 

Osoba doznająca przemocy nie jest winna zjawisku przemocy.  Osoba dorosła doznająca przemocy
w rodzinie nie rodzi się ofiarą. Wykształcenie, wiek, status społeczny, pochodzenie, wyznanie nie chroni przed doznawaniem przemocy.

 

Osoba doświadczająca przemocy może:

  • porozmawiać z kimś komu ufa
  • zadzwonić np.: na Ogólnopolskie Pogotowie dla Ofiar Przemocy w Rodzinie
  • nauczyć się nie usprawiedliwiać przemocy
  • wzywać policję w każdej sytuacji zagrożenia
  • szukać pomocy u specjalistów
  • zdobywać wiedzę prawną
  • uwierzyć, że ma w sobie siłę by zmienić swoje życie.

 

Nie ma usprawiedliwienia dla osoby stosującej przemoc, to ona jest za to odpowiedzialna  a zgodnie z zapisami prawa przemoc jest przestępstwem i za dopuszczenie się aktów przemocy grozi kara pozbawienia wolności.

Osoba stosująca przemoc może skorzystać z programów pomocy: korekcyjno-edukacyjnych, terapeutycznych, pomocy psychologicznej, zajęć grupowych, warsztatów umiejętności.

DZIECKO jest w rodzinie najsłabsze
i najbardziej bezbronne w obliczu przemocy.

 

Rodzaje przemocy:

  • przemoc fizyczna: bicie (np.: pięścią, dłonią, przedmiotami), szczypanie, kopanie, ciągnięcie za włosy, szarpanie, przypalanie, popychanie, przytrzymywanie, duszenie, pozostawienie
    w niebezpiecznym miejscu, obezwładnianie itp.;
  • przemoc psychiczna: obrażanie i wyzywanie, poniżanie, wyśmiewanie poglądów, opinii, wyznania i przekonań, grożenie, narzucanie swojego zdania i poglądów, kontrolowanie, wmawianie choroby psychicznej, szantażowanie, ograniczanie kontaktu z innymi ludźmi, zawstydzanie, wymuszanie posłuszeństwa i podporządkowania itp.;
  • przemoc seksualna: wymuszanie pożycia seksualnego, nieakceptowanych pieszczot i praktyk seksualnych, podglądanie, krytyka zachowań seksualnych, zmuszanie do oglądania stosunku seksualnego lub pornografii, wyśmiewanie wyglądu, ciała i krytyka wyglądu itp.;
  • przemoc ekonomiczna: niezaspokajanie podstawowych potrzeb materialnych rodziny, zabieranie pieniędzy, okradanie, niszczenie rzeczy osobistych, czyjejś własności, niełożenie na utrzymanie, zaciąganie kredytów i długów bez zgody współmałżonka/współmałżonki, uniemożliwianie podjęcia zatrudnienia, uniemożliwienie korzystania z pomieszczeń we własnym mieszkaniu itp.
  • zaniedbanie: pozostawianie bez opieki osoby, która jej wymaga (dzieci, osób starszych, chorych), niezapewnianie jedzenia, odpowiedniego ubioru, przyborów szkolnych, opieki medycznej

KLAPS JEST PRZEMOCĄ!!

 

Czynniki, które powodują, że przemoc w rodzinie trwa a osoba doznająca przemocy żyje z oprawcą:

  • Mity i stereotypy podtrzymujące przemoc, „powiedzenia” np.: „brudy pierze się w własnym domu”, „ kobieta powinna nieść swój krzyż”, „przemoc domowa to problem marginesu społecznego”, „ lepsze bite niż zdechłe”, „widziały gały co brały”, „jak bije to kocha”, „co wolno wojewodzie, to nie tobie, smrodzie”, „dzieci i ryby głosu nie mają” itp. …
  • brak reakcji i milczenie świadków
  • nieznajomość mechanizmów przemocy
  • warunki socjalno-bytowe
  • zewnętrzne i wewnętrzne czynniki podtrzymujące przemoc (wpływ rodziny, instytucji i służb)

 

Na mechanizmy przemocy składają się:

  • cykl przemocy – zapętla się póki nie zostanie przerwany, z czasem faza miodowego miesiąca ulega skróceniu aż do jej zaniku.
  1. faza narastania napięcia (sprawca szuka powodów, wszystko mu przeszkadza, prowokuje, „coś wisi w powietrzu”, ofiara „nadskakuje”, „czyta w myślach”, czeka)
  2. faza ostrej przemocy (dochodzi do aktu przemocy)
  3. faza miodowego miesiąca (sprawca przeprasza)
  • proces wiktymizacji (stopniowe wchodzenie w rolę ofiary),
  • wyuczona bezradność – poddanie się, zaprzestanie działania, które wy­nika z przekonania, że cokolwiek się zrobi, nie będzie to miało żadnego znaczenia, nie przyniesie efektów, gdyż zawsze znajdzie się powód do zachowań agresywnych/przemocowych. Wyuczona bezradność bardzo często rozwija się na bazie życiowych doświadczeń.
  • „pranie mózgu”, czyli zachowania osoby stosującej przemoc (poniżanie i degradacja, groźby itp.) powodujące u osoby doświadczającej przemocy: izolację, monopolizację uwagi, doprowadzenie do wyczerpania, wywoływanie lęku i depresji, naprzemienność kary
    i nagrody, demonstrowanie wszechmocy i wszechwładzy, wymuszanie drobnych przysług.

 

Konsekwencje przemocy:

  • Syndrom stresu pourazowego/pourazowe zaburzenie stresowe
  • u dorosłych: niskie poczucie własnej wartości oraz niska samoocena,
  • wykształcenie biernych mechanizmów radzenia sobie z przemocą,
  • wysoka zależność emocjonalna od swoich partnerów,
  • podwyższony niepokój i depresja,
  • izolacja społeczna,
  • osoby doznające przemocy mają poczucie winy za to, co dzieje się w ich związku, są podporządkowane sprawcy, odczuwają w stosunku do niego ambiwalentne poczucie lojalności, często nadużywają alkoholu, środków przeciwbólowych, leków, a nawet narkotyków, zapadają na choroby związane z przebywaniem w długotrwałym stresie.
  • U dzieci: odczuwanie niepokoju, strachu,
  • depresja,
  • samouszkodzenia,
  • osłabienie koncentracji objawiające się, np. osiąganiem niskich wyników w szkole,
  • pogorszenie samopoczucia,
  • nieposłuszeństwo,
  • agresja wobec otoczenia,
  • występowanie koszmarów sennych,
  • moczenia nocne,
  • pojawienie się dolegliwości fizycznych, będących skutkiem stresu psychologicznego,
  • niskie poczucie własnej wartości.

 

Gdzie szukać pomocy?

  • Specjalistyczne Ośrodki Wsparcia dla Ofiar Przemocy w Rodzinie np.: z siedzibą w Łodzi przy ul. Franciszkańskiej 85. Placówka ma charakter całoroczny i całodobowy.
    kontaktowy: (42) 640-65-91
  • Ogólnopolskie Pogotowie dla Ofiar Przemocy w Rodzinie 801 120 002
  • Punkty konsultacyjne (pomoc psychologiczna, pedagogiczna, prawna, socjalna),
  • MOPS, GOPS
  • Policja
  • Sąd Rejonowy, Wydział Rodzinny i Nieletnich
  • placówki edukacyjne
  • służba zdrowia
  • prawnik
  • Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
  • organizacje pozarządowe
  • więcej…

 

 

Świadek przemocy może:

  • zapytać osobę krzywdzoną o jej potrzeby, oczekiwania
  • zareagować na to co widzi/słyszy zwracając uwagę, np.: „proszę przestać”, „nie można tak robić” SAM FAKT ZAREAGOWANIA JEST KLUCZOWY
  • poinformować służby, inne osoby (np.: policję, straż miejską, ochronę, przedstawiciela Ośrodka Pomocy Społecznej, organizacji pozarządowych, Sąd, placówki oświatowe,skontaktować się telefonicznie z infolinią)
  • porozmawiać z osobą doznającą przemocy, wyrażając swój niepokój dotyczący braku bezpieczeństwa członków rodziny
  • Świadek przemocy ma wpływ i może zapoczątkować zmianę sytuacji i ochronę osób doznających przemocy.

 

Jeśli jesteś osobą doznającą przemocy bezpieczeństwo swoje i swoich dzieci traktuj priorytetowo.  Istnieje prawdopodobieństwo, że z powodu przemocy konieczna będzie ucieczka. Porozmawiaj
z dziećmi na ten temat – uprzedź je, opowiedz o zagrożeniach. Jeśli masz możliwość poszukaj bezpiecznego schronienia. Miej przygotowane następujące rzeczy w jednym miejscu:

  • najważniejsze dokumenty (dowód osobisty, prawo jazdy, paszport, legitymację ubezpieczeniową, akt ślubu, akt urodzenia dzieci, dokumenty sądowe);
  • telefon komórkowy (z zapisanymi najważniejszymi numerami telefonów);
  • recepty i lekarstwa;
  • pieniądze i karty płatnicze,
  • klucze od mieszkania,
  • kluczyki od samochodu,
  • ubrania i rzeczy niezbędne dla Ciebie i dzieci.